Günümüzün önemli çevre sorunlarından biri haline gelmiş olan MPlerin AAT'lerinde arıtma çamurları üzerinde biriktikleri bilinmekte. Öyle ki 1 kg kuru arıtma çamuru üzerinde neredeyse yarım milyona varan MP parçacığının tespit edildiği görülüyor. Tüm dünyada arıtma çamurlarının günde toplam milyon ton mertebesinde üretildiği düşünüldüğünde problemin boyutunun ne kadar büyük olduğu görülmektedir. Maalesef mevcut çamur arıtma işlemlerinin MP gideriminde başarılı olamadığı ve etkili arıtma yöntemlerine ihtiyaç olduğu çok nettir. MP'lerin ve tür ve dozlarına bağlı olarak anaerobik çürütme sürecinde biyogaz miktarı üzerinde olumsuz etkiler gösterebildikleri sınırlı sayıdaki çalışmalardan görülmektedir.

Plastiklere bakacak olursak da parçalanmaya dirençli malzemeler olsalar da çeşitli stresörlere maruziyetleri sonucunda temel özelliklerinde önemli değişimler olabilmektedir. Bu maruziyet sonrasında da daha ileri seviyedeki parçalanmalara elverişli hale gelebilmektedirler. Özellikle asit, alkali koşullar, ısıl işlemler ve UV ışınlarına maruziyet pek çok plastik için stres koşulu olarak bilinmektedir.

Anaerobik çürütme sürecinde üretilen biyogaz miktarını artırmak ve arıtma çamurlarını azaltmak için çamurun yumak yapısını çözerek dağıtmaya dayalı dezentegrasyon işlemleri çürütme işlemini hızlandırarak sürecin verimini artırmaktadır. Dezentegrasyonda alkali, enzimler ve ısıl işlemlerin yaygın kullanılan yöntemlerin ilginç (ve aslında beklenen) şekilde plastikler için stres yaratan koşullarla benzeştikleri görülmektedir.

Araştırmamızda MP'ler (daha önce çalışılmamış olan PET, PP ve PC) anaerobik çürütücülerde biyogaz üretimini nasıl etkilemektedir, bu etki dezentegrasyon uygulandığında nasıl olmakta ve MP'ler farklı dezentegrasyon yöntemlerinden ve bunu takiben girdikleri anaerobik çürütme sürecinden nasıl etkilenmektedir sorularına cevap bulmaya çalışmaktayız.

Projemizin 3 temel amacı vardır.

1. Yürütülecek araştırmanın amacı arıtma çamurlarında sıklıkla rastlanan ve bu kapsamda çalışılmamış olan PET, PC ve PP MP'lerin arıtma çamurlarının farklı dezentegrasyon yöntemlerinden nasıl etkilendiğini belirlemek,
2. dezentegrasyon işlemine maruz bırakılmış ve bırakılmamış MP'lerin varlığının anaerobik çürütme süreçlerini nasıl etkilediğini, biyogaz üretimine ve reaktör performansına ne gibi etkisi bulunduğunu ve
3. dezentegrasyon süreci ve bunu takip eden çürütme işleminin bu 3 plastiğin polimer özelliklerinde nasıl bir etki yaratmakta olduğunu belirlemektir.

Bu amaçlarımız doğrultusunda, 1 Ekim 2021'de başlamış olduğumuz projemizin ikinci yılını tamamlamış bulunuyoruz.

Proje Yürütücüsü

Faika Dilek Sanin